Ресурсна платформа за граѓани и медиуми

Информатичко општество и медиуми10

Ова поглавје се состои од три области: електронска комуникација, услуги на информатичко општество и аудио-визуелна политика.

Европските регулативи промовираат и поттикнуваат конкуренција, развој и поширок пристап до современи услуги и нови технологии, со акцент на интересите на крајниот корисник. Клучни проблеми во областа на електронските комуникации се: широк пристап, стандардизација, меѓусебно поврзаност, анализа на пазарот и пазарна анализа, универзални услуги и права на корисниците, прашања за приватност, дигитализација и радио спектар. Клучни проблеми во областа на услугите на информатичкото општество се: безбедност на информации, е-влада, е-здравство, е-потпис, е-трговија, е-трговија и јавниот сектор. Клучни проблеми во аудио-визуелната политика се: аудио-визуелни медиумски услуги, јавни радио-емитувани услуги, заштита на малолетни лица, филмско наследство и културна разновидност. Законодавството во оваа област се однесува на правилата што овозможуваат ефикасно функционирање на единствениот пазар во областа на телекомуникациските услуги и мрежи, како и нивно промовирање, развој и поширока достапност. Целта на ЕУ е да обезбеди прифатливи услуги за корисниците (телефон, факс, пристап до Интернет, бесплатни итни повици), додека ја стимулира играта на пазарот и намалување на извонредните монополи за одредени услуги (на пр. Брз пристап до Интернет). Приоритет на ЕУ е да се намали „дигиталниот јаз“ помеѓу побогатите и посиромашните региони.

Во областа на аудио-визуелната политика, т.е. медиумите, ЕУ става посебен акцент на заштитата на малолетните лица од несоодветна содржина и рекламирање во медиумите. Овој облик на заштита е проширен и на правилата за телешопинг и рекламирање. Се промовираат европски аудио-визуелни производи, како и производи за независни производители, а се даваат препораки за медиумскиот плурализам, итн.

Интернетот и дигиталните технологии брзо го менуваат нашиот свет секој изминат ден. Од таа причина, Европската комисија се труди да го хармонизира единствениот пазар на ЕУ со дигиталната ера. Законодавството за дигитална трансформација е во рамките на Поглавје 10 за информатичко општество и медиуми за сите земји-кандидатки на ЕУ. Целта на законодавството на ЕУ за информатичко општество е да обезбеди либерализација на услугите и мрежните електронски комуникации, да се елиминираат бариерите за ефикасно функционирање на единствениот пазар и да се создадат современи услуги кои ќе бидат достапни универзално. Втората компонента од поглавјето, законодавството на ЕУ во областа на медиумите, има за цел да обезбеди слободно движење на аудиовизуелните медиумски услуги во рамките на ЕУ. Во овој контекст, за да се максимизираат придобивките од дигиталната економија, Европската унија иницираше процес што произлегува од целта на информатичкото општество во Лисабонската стратегија во раните 2000-ти и тогаш кој беше претворен во дигитална агенда насочена во рамките на Европа 2020 Стратегијата.

Студиите со цел да се создаде Дигитален единствен пазар, кој е меѓу првите 10 решенија на Комисијата за периодот 2014-2019 објавени од претседателот на Европската комисија Жан-Клод Јункер на Генералното Собрание на Европскиот Парламент на 15 јули 2014 година, се координирани од страна на Генералниот директорат за комуникациски мрежи, содржина и технологија.

Дигитална стратегија за единствен пазар за Европа, која беше покрената за спроведување од страна на COM (2015) 192 објавена на 6 мај 2015 година, има за цел да создаде единствен пазар за 28 национални дигитални пазари, кои главно се расфрлани низ цела Европа заради разни регулаторни бариери и услови.

Acquis вклучува специфични правила за електронски комуникации, услуги на информатичко општество, особено електронска трговија и услуги за условен пристап и аудио-визуелни услуги. Во областа на електронските комуникации, законодавството на ЕУ има за цел да ги отстрани пречките за ефикасно функционирање на внатрешниот пазар во телекомуникациските услуги и мрежи, да промовира конкуренција и да ги заштити интересите на потрошувачите во овој сектор, вклучувајќи ја и универзалната достапност на современите услуги. Што се однесува до аудио-визуелната политика, законодавството бара усогласување со Директивата Телевизија без граници, што создава услови за слободно движење на телевизиските преноси во ЕУ. Acquis има за цел да воспостави транспарентна, предвидлива и ефективна регулаторна рамка за јавно и приватно радиодифузија во согласност со европските стандарди. Исто така, законодавството бара капацитет да учествува во програмите на заедницата Медија Плус и Тренинг за медиуми.

Во рамките на електронските комуникации и информатичкото општество се преговара за следново: обезбедување независност на регулаторите, целосна усогласеност со регулаторната рамка на ЕУ за 2009 година, фиксен интернет и мобилна телефонија, воведување на единствен број за итни случаи, јакнење на административниот капацитет на националниот регулаторен орган како дел од подготовките за преземање на обврските што произлегуваат од членството на BEREC (Тело на Eвропски Регулатори на Електронски Комуникации), регулаторно тело за телекомуникацискиот пазар во Европската унија.

Областа на информатичкото општество отвора простор за преговори за: натамошно усогласување со регулативите на ЕУ и развојот на полето на е-влада, е-здравство, е-правда, е-трговија; информации и комуникациски технологии во образованието, науката, културата и економијата, условен пристап, зајакнување на целокупниот IT капацитет, особено на локално ниво. Во областа на аудиовизуелната политика, преговорите се однесуваат на: целосно усогласување со Директивата за аудиовизуелни медиумски услуги, обезбедување на административен капацитет што би ги исполнувало барањата на Директивата за аудиовизуелна форма, медиумски услуги, зајакнување на улогата на регулаторите во следењето на примената на регулативите и следењето на аудиовизуелните медиумски содржини, пристап до Интернет до европското културно наследство преку интерактивни медиуми, дигитални библиотеки, интерактивни медиуми во Европа и заштита на корисниците на видео игри.

Електронски комуникации – Во согласност со европското законодавство во областа на електронските комуникации, Македонија ќе добие модерна законодавна рамка што ја поттикнува конкуренцијата и развојот на пазарот. Најмногу од сè, македонските граѓани се оние кои можат да избираат од голем број услуги и различни оператори. Со зголемувањето на бројот на давателите на пазарот, цените значително ќе опаднат. Во согласност со правилата на Европската унија, корисниците на услуги се слободни да ги менуваат операторите, во зависност од понудата што одговара на нивните потреби. Корисниците можат да го направат ова на лесен начин, додека го задржуваат претходниот број и код за област, без оглед на мрежата во која се движат.

Мобилна телефонија – Со пристапувањето во Европската унија, македонските корисници на мобилна телефонија ќе имаат корист од европските ограничувања за роаминг, кои потоа ќе важат за македонските оператори. Ова значи дека повеќе нема да има страв од телефонска сметка по враќањето од странство.

Европски број за итни случаи – Македонија ќе има можност да воведе уникатен европски број за итни случаи, во согласност со правилата на ЕУ. Овој број се користи на ниво на Европската унија, е бесплатно и може да се повика од сите мобилни и фиксни телефони, како и од јавните телефонски телефони, што го прави многу полесен ситуација во која некој има потреба од брза помош.

Телевизиски реклами – Усогласувањето на националното законодавство со европските медиуми, исто така, ќе создаде модерна правна рамка што ги штити интересите на гледачите.

Европско аудиовизуелно наследство – Во согласност со европските правила за промовирање на европското аудиовизуелно наследство, македонските издавачи исто така ќе треба да обезбедат најголема застапеност на европските дела во нивните годишни програми. Тоа значи дека ќе имаме можност да гледаме се повеќе и повеќе филмови и други аудиовизуелни дела од богата европска продукција.

Електронски потпис – Во согласност со европските регулативи со кои се уредува давањето услуги на информатичко општество и вршење деловни активности за електронска трговија, во Македонија ќе се создаде можност да се креира соодветна правна рамка. Соодветно на тоа, ќе биде воведен електронски потпис со кој се дозволува електронско потпишување и размена на важечки електронски договори со деловни партнери, со што се заштедува време и деловни трошоци.

Институција носител за Работната група за Поглавјето 10:

НАУКА И ИСТРАЖУВАЊЕ е:

Министерство за информатичко општество и администрација

Во групата ќе учествуваат и претставници на следната институција:

Министерство за политички систем и односи меѓу заедницитe
Дирекција за заштита и спасување

Во работната група а во зависност од подрачјето на работната група ќе учествуваат и следните институции:

ЕЛЕКТРОНСКИ КОМУНИКАЦИИ И ИНФОРМАТИЧКИ ТЕХНОЛОГИИ за кое подрачје институција носител e:

Министерство за информатичко општество и администрација

Во групата ќе учествуваат и претставници на следната институција:

Министерството за економија
Министерство за финансии – Царинска управа

Министерство за животна средина и просторно планирање

Агенција за електронски комуникации

Комисија за заштита на конкуренцијата

Дирекција за заштита на личните податоци

Институт за стандардизација на Република Северна Македонија

Центар за управување со кризи

Дирекција за заштита и спасување

УСЛУГИ НА ИНФОРМАТИЧКО ОПШТЕСТВО за кое подрачје институција носител е:

 

Министерство за информатичко општество и администрација

 

Во групата ќе учествуваат и претставници на следната институција:

Министерство за транспорт и врски
Министерство за образование и наука
Министерство за финансии
Министерство за економија
Министерство за внатрешни работи
Министерство за економија – Државен пазарен инспекторат
Министерство за финансии – Царинска управа

Министерство за култура
Министерство за животна средина и просторно планирање

Дирекција за заштита на личните податоци

 

АУДИОВИЗУЕЛНА ПОЛИТИКА за кое подрачје институција носител е:

Министерство за информатичко општество и администрација

 

Во групата ќе учествуваат и претставници на следната институција:

 

Министерство за култура
Агенција за аудио и аудио-визуелни медиумски услуги

Агенција за филм на Република Северна Македонија

Државен завод за индустриска сопственост
ЈРП Национална радио телевизија
ЈП Национална радиодифузија

 

Национална Краткорочна ИКТ Стратегија 2016-2017, август 2015 година

Закон за електронски комуникации

Директива 2009/140/ЕС

Директива 2009/136/ЕС

План за нумерација на јавните комуникациски мрежи и услуги на Република Македонија

План за намена на радиофреквенциските опсези

План за доделување и користење на Радио Фреквенции во РМ

Национална стратегија за развој на информатичко општество и акционен план

Национална Стратегија за Е-Инклузија

Закон за електронско управување

Закон за основање на македонска академска истражувачка мрежа –МАРнет

Закон за електронска трговија

Закон за правна заштита на услугите кои се засноваат на, или опфаќаат, условен пристап

Закон за податоци во електронски облик и електронски потпис

Законот за заштита на личните податоци

Закон за користење на податоците од јавниот сектор 05-02-2014

Законот за авторското право и сродните права

Во Кривичниот закон на Република Македонија

 

Предлог - Стратегија за развој на радиодифузната дејност во Р.М. (2013-2017) со акциски план

Закон за изменување и дополнување на Законот за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги од 05.02.2019г

Закон за медиуми

Информационен систем за управување со човечки ресурси (ИСУЧР)

Регулаторната стратегија за развој на аудио и аудиовизуелната дејност за периодот од 2019 до 2023 година