Ресурсна платформа за граѓани и медиуми

Надворешна, безбедносна и одбрамбена политика31

Заедничката надворешна и безбедносна политика на ЕУ е креирана со Договорот од Мастрихт, а особено е засилена со Договорот од Лисабон, бидејќи ЕУ се обидува да зборува со еден глас кога станува збор за надворешната политика. Воглавно се заснова на едногласност на земјите-членки и е механизам за усвојување на заеднички декларации и упатства за политички и безбедносни прашања што водат до заедничка дипломатска акција и заедничко делување. Донесени се решенија со кои се дефинира ставот на ЕУ кон одредени прашања и мерки за спроведување на Заедничката надворешна и безбедносна политика, вклучително и санкции. Високиот претставник за надворешни работи и безбедносна политика е надлежен за спроведување на Заедничката надворешна и безбедносна политика, воведена со Договорот од Лисабон. Европската служба за надворешна акција (EEAS) е основана како европска дипломатска служба и за поддршка на високиот претставник. Услугата има повеќе од 140 делегации и канцеларии ширум светот кои ги штитат и промовираат интересите на ЕУ.

Покрај дипломатското дејствување, главните линии на дејствување според ова поглавје се:

  • Заедничка политика за безбедност и одбрана – Европската унија нема своја војска, но во случај на криза во името на Заедничката безбедносна и одбранбена политика, ги едуцира силите кои придонесуваат за разоружување и хуманитарни задачи, дава воени совети и помош, работи на спречување конфликти и мировни активности, управување со кризи, вклучително и градење на мирот и пост- конфликтна стабилизација. Цивилните и воени мисии на ЕУ се исто така отворени за учество на претставници на други земји.
  • Рестриктивни мерки – Во случај земјата да го крши меѓународното право или човековите права и да не ги почитува основните демократски вредности и владеењето на правото, Европската унија има систем на рестриктивни мерки, имено санкции, почнувајќи од дипломатски, па сè до економски мерки. Земјата кандидат се очекува да се усогласи со системот на рестриктивни мерки предвидени во ЕУ во процесот на преговорите.
  • Контрола на оружјето – Во границите на оваа тема се дискутира за борбата против нелегалната трговија со сите видови оружје и усвојувањето на сите меѓународни стандарди на ова поле. ЕУ го гледа малото оружје и лесното оружје како најголема безбедносна закана и за државата и за поединците.

Што опфаќа преговарачкото поглавје 31 ?

Заедничката надворешна и безбедносна политика (CFSP) и Европската безбедносна и одбранбена политика (ESDP) опфаќаат правни акти, вклучително и правно обврзувачки меѓународни договори и политички документи. Acquis се состои од политички декларации, активности и договори. Земјите-членки мора да можат да водат политички дијалог во рамките на ЗНБП, да се усогласат со изјавите на ЕУ, да учествуваат во акциите на ЕУ и да применуваат договорени санкции и рестриктивни мерки. Од земјите – апликанти се бара прогресивно да се усогласат со изјавите на ЕУ и да применуваат санкции и рестриктивни мерки кога и тоа да е потребно. Преговорите во ова поглавје вклучуваат целосен безбедносен и одбранбен систем и соработка со меѓународни организации. Содржи неколку под-области: соработка со меѓународни организации (особено СоЕ и ООН), контрола на оружјето, европска политика за безбедност и одбрана, политички дијалог со ЕУ, соработка со НАТО, борба против тероризам. Ова поглавје го опфаќа учеството на земјата-кандидат во мисии и воени и одбранбени институции и организации важни за ЕУ, пред се на НАТО и мировните мисии. Во исто време, земјата мора да има добро развиен систем за контрола на оружјето заснован на нормативна рамка во согласност со законодавството на ЕУ.

Заедничката надворешна и безбедносна политика (CFSP) и Европската безбедносна и одбранбена политика (ESDP) опфаќаат правни акти, вклучително и правно обврзувачки меѓународни договори и политички документи. Acquis се состои од политички декларации, активности и договори. Земјите-членки мора да можат да водат политички дијалог во рамките на ЗНБП, да се усогласат со изјавите на ЕУ, да учествуваат во акциите на ЕУ и да применуваат договорени санкции и рестриктивни мерки. Од земјите – апликанти се бара прогресивно да се усогласат со изјавите на ЕУ и да применуваат санкции и рестриктивни мерки кога и тоа да е потребно. Преговорите во ова поглавје вклучуваат целосен безбедносен и одбранбен систем и соработка со меѓународни организации. Содржи неколку под-области: соработка со меѓународни организации (особено СоЕ и ООН), контрола на оружјето, европска политика за безбедност и одбрана, политички дијалог со ЕУ, соработка со НАТО, борба против тероризам. Ова поглавје го опфаќа учеството на земјата-кандидат во мисии и воени и одбранбени институции и организации важни за ЕУ, пред се на НАТО и мировните мисии. Во исто време, земјата мора да има добро развиен систем за контрола на оружјето заснован на нормативна рамка во согласност со законодавството на ЕУ.

Дипломатско учество – Кога Македонија ќе стане земја-членка на ЕУ, на нашите дипломати ќе им се даде можност да учествуваат во нововоспоставената Европска служба за надворешно дејствување.

Граѓански и воени мисии – Учество во цивилни и воени мисии на Европската унија за смирување на кризните области. Учеството во сите мисии е на доброволна основа, така што Македонија би одлучувала автономно за секоја таква опција.

Трговија со оружје – Што се однесува до стратегијата и спроведувањето на борбата против нелегалната трговија и поседување мало и лесно оружје, Македонија, во согласност со европските барања во ова поглавје, преку акциониот план ќе работи на намалување на количината на вакво оружје и со тоа ќе придонесува за лична безбедност на сите македонски граѓани.

Растеретување на воениот буџет – Бидејќи сите земји-членки на Унијата се соочуваат со сериозни ограничувања на воените буџети, стратегијата на Европската унија е да ја охрабри колку што е можно повеќе соработката, споделувањето и градењето на комплементарни воени способности меѓу нејзините членки. Со придружување, таква можност се отвора и за Македонија, што дополнително ќе ги насочи инвестициите во воениот буџет и ќе го подигне квалитетот на имплементација на одбранбената политика на Македонија на повисоко ниво. Настрана од плаќањето на трошоците за повлечен персонал на мисии, ова поглавје нема финансиски импликации, со што не го оптеретува државниот буџет.

Нелегално оружје – Спроведување на практични мерки што произлегуваат од преговорите со Европската унија, и што на конкретен начин ќе ја подобрат безбедноста на сите македонски граѓани, со истовремено подигање на квалитетот на животот.

Институција носител за Работната група за Поглавјето 31:

ЗАЕДНИЧКА НАДВОРЕШНА, БЕЗБЕДНОСНА И ОДБРАНБЕНА ПОЛИТИКА е:

Министерство за надворешни работи

Во групата ќе учествуваат и претставници на следната институција:


Министерство за одбрана

Министерство за внатрешни работи

Во работната група а во зависност од подрачјето на работната група ќе учествуваат и следните институции:
 

ЕБОП за кое подрачје институција носител е:

Министерство за надворешни работи

 

Во групата ќе учествуваат и претставници на следната институција:

Министерство за одбрана

Министерство за внатрешни работи

Министерство за финансии – Управа за финансиско разузнавање

Национален координатор за борба против тероризам и насилен екстремизам

 

Центар за управување со кризи

Дирекција за заштита и спасување

 

 

 

 

 

 

ЗНБП за кое подрачје институција носител е:

 

Министерство за надворешни работи

 

Во групата ќе учествуваат и претставници на следната институција:

Министерство за одбрана

Министерство за внатрешни работи

Министерството за економија
Министерство за правда

Министерство за финансии – Управа за финансиско разузнавање

Министерство за здравство

Народна банка на Република Северна Македонија

Дирекција за безбедност на класифицирани информации

Национален координатор за борба против тероризам и насилен екстремизам

1.      Други релевантни институции и актери
 

Армија на Република Северна Македонија

 

 

Националната комисија за мало и лесно оружје

Националното координативно тело (НКТ) за хемиско, биолошко радијационо и нуклеарно оружје

Центрите за извонредност за ХБРН

Дирекција за безбденост на класифицирани информации

Совет за регионална соработка

Процесот на соработка на министрите за одбрана на земјите од Југоисточна Европа (СЕДМ)

Мултинационалната бригада од Југоисточна Европа (СЕЕБРИГ)